چرخه زندگی موریانه

رشد و نمو موریانه طی فرآیند دگردیسی ناقص اتفاق می افتد. این فرآیند با عنوان علمی چرخه زندگی همیمتابولوس نیز شناخته می شود.

 روند زندگی موریانه ها، بسته به نقشی که در کلونی به عهده دارند، متغیر است. بر این اساس، موریانه های یک کلونی را به سه گروه مختلف، تقسیم می کنند.

این سه گروه عبارتند از:

1. موریانه های مولد
2. موریانه های کارگر
3. سربازان کلونی

مراحل مختلف چرخه زندگی موریانه ها:

در کل، چرخه زندگی همگی این سه گروه موریانه، با یک تخم آغاز و به موریانه بالغ، ختم می شود. پس از مرحله تخم، تمامی موریانه ها مرحله لاروی و پس از آن مرحله بلوغ را سپری می کنند.

تخم:

موریانه ملکه تنها عضو تخمگذار کلونی است. این موریانه پس از جفتگیری، شروع به تخمگذاری می کند و روند تخمگذاری را به شکل شبانه روزی و بی وقفه ادامه می دهد.

لارو موریانه:

مرحله لاروی، خود مشتمل بر سه مرحله است که عبارتند از:

1. لارو
2. لارو جوان
3. لارو بالغ

پس از پشت سر گذاشتن این مراحل، بسته به اینکه موریانه به کدام یک از سه گروه کارگران، سربازان، یا موریانه های مولد تعلق دارد؛ سرنوشت متفاوتی در انتظارش خواهد بود. اینکه یک لارو به کدام یک از موریانه های کارگر، سرباز یا مولد، تبدیل شود به عوامل مختلفی بستگی دارد. عوامل اجتماعی، محیطی و فرومون های موریانه، از جمله موارد کنترل کننده نوع موریانه ای است که لارو به آن تبدیل می شود.

این سیستم، برای حشرات دارای زندگی اجتماعی، کاملاً عادی است. چنین سیستمی، امکان تقسیم کار مناسب را برای حشرات اجتماعی فراهم می کند.

مرحله بلوغ موریانه ها:

لاروها تا رسیدن به بلوغ کامل، سه مرتبه پوست اندازی می کنند. لاروی که کارگر یا سرباز می شود، چرخه زندگی کاملاً متفاوتی از موریانه های مولد خواهند داشت. همچنین ممکن است لاروها به موریانه های مولد ثانویه تبدیل شوند. این دسته از موریانه ها پس از بلوغ به پادشاهان یا ملکه های کلونی های دیگر تبدیل می شوند.

ملکه در میان سایر انواع موریانه، طولانی ترین عمر را دارد. درحالیکه عمر سایر اعضای کلونی بین 12 تا 24 ماه است؛ ملکه به طور متوسط 25 سال زندگی می کند.

نقاط مشترک مراحل رشد موریانه های کارگر و موریانه های مولد:

• تمام موریانه ها دارای چرخه زندگی و رشد نیمه دگردیس هستند. یعنی اینکه مرحله لاروی در چرخه زندگی موریانه ها، از چندین مرحله مختلف تشکیل شده است.
• در مجموع دوره لاروی تا رسیدن به بلوغ کامل در هر دو نوع موریانه، می تواند شامل 5 تا 13 مرحله باشد.
• مراحل رشد موریانه های کارگر و مولد شامل سه مرحله تخم، نمف یا لارو و مرحله بزرگسالی می باشد.

 چرخه تولید مثلی موریانه ها:

چرخه تولیدمثل موریانه ها، با پرواز موریانه های مولد برای جفت گیری، آغاز می شود.

با شروع فصل جفتگیری، موریانه های نر بالدار و ملکه های جوان، کلونی های اولیه خود را ترک می کنند. کلونی اولیه محلی است که موریانه های مولد در آن متولد شده و به بلوغ رسیده اند.

پس از انجام جفتگیری و بارور شدن موریانه ملکه، زوج های موریانه به دنبال محلی برای تشکیل کلونی جدید خود می گردند. در این حین موریانه ها به پرواز خود پایان داده و بال هایشان را از دست می دهند.

در کلونی جدید، موریانه نر و ماده مولد، به ترتیب به پادشاه و ملکه تبدیل می شوند. موریانه ملکه به محض ورود به کلونی جدید، شروع به تخمگذاری کرده و به صورت شبانه روزی به این عمل ادامه می دهد.

 به این ترتیب پس از هچ شدن تخم ها، کلونی های جدید شکل می گیرند.

موریانه ملکه و پادشاه، در هسته مرکزی چرخه زندگی موریانه ها قرار دارند و مسئولیت اصلی آن ها، تولیدمثل است.

تخمگذاری:

همانطور که گفته شد، بعد از بارور شدن ملکه، تخمگذاری شروع می شود. تخم ها پس از مدتی به لاروهایی به رنگ سفید روشن، تبدیل می شوند. به مرور لاروها رشد کرده و برای رسیدن به بلوغ چندین بار پوست اندازی می کنند. در انتهای مرحله رشد لاروها، کارگران، سربازان و موریانه های مولد اولیه و ثانویه بوجود می آیند.

رشد و نمو:

لارو، موریانه نوزادی است که به تازگی از تخم خارج شده و در حال گذران مراحل رشد خود می باشد. لاروها تا کامل شدن مراحل رشدشان، سه بار پوست می اندازند. در آخرین مرحله پوست اندازی، ابتدا اسکلت نرمی در زیر اسکلت سخت فعلی موریانه، تشکیل می شود. سپس، اسکلت خارجی سخت، شکاف بر داشته و موریانه بالغ از آن خارج می شود.

اسکلت بیرونی جدید موریانه بالغ، به مرور زمان رشد کرده و سخت می شود. پوست اندازی تنها مختص لاروهای موریانه نیست. در موریانه های بالغ نیز پوست اندازی بسته به نیاز های کلونی، می تواند ادامه داشته باشد.

بررسی انواع موریانه های بالغ:

لاروها در طول چندین بار پوست اندازی، رشد می کنند تا به یکی از سه گروه موریانه بالغی که در ابتدا نام برده شد تبدیل شوند.

1. کارگران، موریانه های ماده غیر مولد هستند.
2. سربازان، هم از موریانه های ماده غیر مولدند؛ با این تفاوت که آرواره هایی قوی برای دفاع از کلونی دارند.
3. موریانه های مولد، که وظیفه شان تولیدمثل در کلونی فعلی و یا تشکیل کلونی های جدید، است.

علاوه بر تفاوت در وظایف، موریانه های بالغ از لحاظ ظاهری نیز با یکدیگر متفاوت می باشند.

مشخصات ظاهری و وظایف موریانه ها:

1. حشراتی کوچک
2. دارای شاخک هایی با ساختار تسبیحی
3. دارای سری بزرگ
4. بدن هایی با ظاهر حلقوی
5. اغلب دارای رنگ روشن

موریانه های کاگر:

کارگران موریانه های ماده نازا، بدون بال و کور هستند که تقریباً 90 تا 95 درصد جمعیت کلونی را تشکیل می دهند. بدون وجود این اعضای فعال، کلونی قادر به ادامه حیات نیست.

وظیفه ساخت تونل و اتاق ها و در واقع وظیفه ساخت کل کلونی به عهده موریان های کاگر است.

همچنین تغذیه و نظافت سایر گروه های موریانه و حفاظت و تنظیم دمای تخم و لاروها نیز، از سایر وظایف این گروه موریانه ها می باشد.

موریانه های کارگر بدن هایی کوچک و کرم مانند و اسکلت خارجی نرمی دارند که به رنگ سفید شفاف دیده می شود.

موریانه های سرباز:

موریانه های سرباز، به رنگ زرد قهوه ای بوده و دارای سر بسیار بزرگ و آرواره هایی قوی هستند که به آن ها در حفاظت از کلونی کمک می کند. با وجود داشتن چنین آرواره هایی، موریانه های سرباز قادر به تغذیه خود نیستند و توسط کارگران تغذیه می شوند.

جمعیت این گروه از موریانه ها، بین 1 تا 3 درصد جمعیت کل موریانه های کلونی است. سربازان نیز مانند کارگران فاقد بال و کور هستند. بدن سربازان مانند کارگران فاقد پوسته خارجی سخت می باشد.

سربازها برای از بین بردن مهاجمان، یا از آرواره های خود استفاده می کنند و یا سمی از سرهایشان ترشح می کنند.

موریانه های مولد بالدار:

موریانه های مولد نسبت به سربازان رنگ تیره تری دارند. شاخصه دیگر این موریانه ها، وجود دو جفت بال هنگام تولد آن ها است.

هنوز مشخص نیست که تبدیل لاروها به هر یک از سه گروه موریانه بر چه اساسی اتفاق می افتد.

برخی عقیده دارند بسته به نیازهای کلونی گروهی که قرار است لاروها به آن تبدیل شوند تعیین می شوند.

موریانه های این قابلیت را دارند که به موریانه های گروه های دیگر تبدیل شوند. مثلاً اگر کلونی به گروه خاصی نیاز داشته، یا با کمبود یک گروه موریانه مواجه باشد، یک موریانه سرباز، می تواند به موریانه کارگر یا موریانه مولد، تبدیل شود.

موریانه های نر بالدار:

موریانه های نر نیز از جمله موریانه های مولد هستند. این موریانه ها بعد از بلوغ به موریانه های دارای توانایی تولید مثل، تبدیل می شوند. پس از بلوغ، عملکرد چشم موریانه های بالدار بهتر می شود همچنین بال آن ها نیز گسترش یافته می یابد.

معمولاً تعداد موریانه های نر بالغی که در کلونی حضور دارند و تولید مثل می کنند بسیار کم است. به این موریانه ها، پادشاه گفته می شود. اغلب این موریانه ها در فصل جفتگیری از کلونی خارج می شوند تا کلونی های ثانویه را تشکیل دهند.

ده تا پانزده پادشاه در طول زندگی ملکه با او جفتگیری می کنند.

موریانه های بالدار تیره رنگ هستند و نسبت به سایر موریانه ها بدن سخت تری دارند. ساختار بدنی مقاوم، به این موریانه ها کمک می کند در برابر نور و رطوبت کم، مقاومت بیشتری از خود نشان دهند.

این ویژگی برای موریانه های بالدار، موهبتی بزرگ به حساب می آید. چرا که این موریانه ها در فصل جفتگیری، مجبور به خروج از کلونی هستند.

ملکه موریانه ها در کلونی:

معمولاً در هر کلونی، فقط یک ملکه زندگی می کند. با این حال در کلونی های بزرگ، دو یا تعداد بیشتری ملکه زندگی می کنند. پادشاه و ملکه تنها اعضای زایا در کلونی هستند. تنها وظیفه ملکه موریانه ها، افزایش جمعیت کلونی از طریق تخمگذاری است.

وظیفه موریانه پادشاه نیز بارور ساختن ملکه است تا بتواند با تخم گذاری جمعیت کلونی را تا حد امکان افزایش دهد.

ملکه موریانه ها جثه بسیار بزرگی دارد. اندازه این حشره با افزایش دفعات تخمگذاری رفته رفته افزایش می یابد. رنگ آن ها قهوه ای تیره است و بال های تکامل یافته دارند.

برای تشکیل یک کلونی تنها وجود ملکه بارور کفایت می کند. در این شرایط، ملکه تخمگذاری می کند و به محض تولد تعداد کافی موریانه های کارگر که بتوانند از او مراقبت کنند، تعداد تخم های که می گذارد بیشتر می شود. بعضی از ملکه ها قادر به تولید بیش از 10000 تخم در روز هستند.

هر یک از این تخم ها می توانند بر حسب نیاز کلونی، به گروه های مختلفی از موریانه ها تبدیل شوند.

برای از بین بردن و متوقف کردن چرخه زندگی موریانه ها، بهترین کار استفاده از سموم مختص کشتن موریانه می باشد. با استفاده از این موریانه کش های حرفه ای، از شر این آفات مزاحم به راحتی خلاص خواهید شد.

 

خرید سم موریانه کش ترمیدور

نحوه خرید سم موریانه را در این صفحه میتوانید مطالعه کنید